Wet toekomst pensioenen uitgelegd: Solidariteitsreserve

In de zomer van 2020 hebben het kabinet en sociale partners overeenstemming bereikt over een vergaande herziening van het pensioenstelsel. Dit pensioenakkoord heeft grote gevolgen voor hoe pensioen wordt opgebouwd en wordt belegd. In deze serie bespreken we het pensioenakkoord en de gevolgen voor het beleggingsbeleid. Dit zesde artikel gaat in op de solidariteitsreserve.

De solidariteitsreserve is een verplicht onderdeel binnen het nieuwe pensioencontract (NPC) en voor verplicht gestelde pensioenfondsen een mogelijkheid binnen de wet verbeterde premieregeling (WVP). We gaan in op de vragen waarom deze solidariteitsreserve onderdeel is van dit nieuwe contract, wat de voor- en nadelen ervan zijn en hoe het beleggingsbeleid voor de reserve kan worden ingericht.

 

Een belangrijk onderdeel van het pensioenakkoord is de introductie van de solidariteitsreserve. Het doel van de solidariteitsreserve is om collectieve risicodeling mogelijk te maken, zowel binnen als tussen generaties. De solidariteitsreserve is een verplicht onderdeel van het NPC, terwijl het enkel een optie is voor verplicht gestelde pensioenfondsen binnen de WVP. Het beter spreiden van risico’s zou tot een gunstiger risico-/rendementsprofiel kunnen leiden en levert daarmee in theorie welvaartswinst op. Het is de vraag in hoeverre dit in praktijk ook het geval is, en of dit voldoende opweegt tegen de extra complexiteit die het toevoegt.

 

In dit artikel analyseren we de toegevoegde waarde van deze verschillende mogelijkheden door ze af te zetten tegen drie criteria die volgens ons van belang zijn voor een waardevolle toevoeging aan de pensioenregeling. De solidariteitsreserve moet

  1. Niet te veel complexiteit toevoegen, oftewel het moet uitvoerbaar blijven.
  2. Niet problemen oplossen die ook op te lossen zijn met de toedelingsfactoren en/of het beleggingsbeleid.
  3. Voldoende meerwaarde bieden in relatie tot de toegevoegde complexiteit.

Een aantal van deze opties heeft de potentie om waarde toe te voegen. Het is echter de vraag of de meerwaarde voldoende is om op te wegen tegen de extra complexiteit die de solidariteitsreserve toevoegt. Naar onze mening zijn het delen van niet of slecht verhandelbare risico’s en, in mindere mate, het voorkomen van negatieve vermogens en dempen van dalingen in (reële) uitkeringen de meeste waardevolle invullingen van de solidariteitsreserve.

Tabel 1: Methodes voor uitkeren uit solidariteitsreserve

Methode

Wat

Voordelen

Nadelen

Intergenerationele risicodeling

Delen van risico’s tussen generaties

Betere spreiding door langere horizon

Beperkte meerwaarde, discontinuïteitsrisico

Ex-post doelsturing

 

Uitdelen bij lage vervangingsratio

Verlaging neerwaarts risico

Erg complex in uitvoering

Beperken van verlagingen in uitkeringsfase

(Deels) voorkomen verlaging uitkering

Stabieler pensioen

Eenzijdig, jong betaalt voor oud. Kan mogelijk direct via beleggingsbeleid.

Voorkomen van negatieve vermogens

Bij opheffen leenrestrictie

Leverage toepassen beter uitvoerbaar

Beperkte impact (veelal kleine kans en kleine vermogens)

Delen van niet of slecht verhandelbare risico’s

Delen van o.a. macro langleven en inflatierisico

Betere beheersing van risico’s mogelijk

Mogelijk subjectief

 

Disclaimer

Authors

Wet toekomst pensioenen uitgelegd: Solidariteitsreserve

In deze serie bespreken we het pensioenakkoord en de gevolgen voor het beleggingsbeleid. Dit zesde artikel gaat in op de solidariteitsreserve. 

Wet toekomst pensioenen uitgelegd: Solidariteitsreserve

In deze serie bespreken we het pensioenakkoord en de gevolgen voor het beleggingsbeleid. Dit zesde artikel gaat in op de solidariteitsreserve. 

Related Articles